Tirasseto(-de bartas)
Fallopia dumetorum
Polygonaceae
Nom en français : Renouée des haies.
Descripcioun :La tirasseto-de-bartas trachis dins li fourèst de ribiero (ripilsivo). Es uno longo liano que pòu faire fin qu'à 3 mètre de long e que tirasso au sòu. Li tepalo di flour an de largis alo (>0,5 mm). Li fru pendoulon lou plus souvènt, e porton de valvo emé d'alo largo peréu, blanco, que laisson passa un pau lou lume. Li grano (akène) soun negro e lusènto un cop maduro.
Usanço :Coume pèr sa cousino, la courrejolo-negro, li grano soun estado manjado desempièi lou neoliti. Soun tèndro e farinouso emé un goust agradiéu.
Port : Liano
Taio : 0,5 à 2(4) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fallopia
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Fallopia dumetorum (L.) Holub, 1971
(= Polygonum dumetorum L., 1753 )
Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753